onderzoek Flexwerk in HBO (Zestor)
de flexibele
schil van de Nederlandse arbeidsmarkt is een belangrijk onderwerp in de
politieke en maatschappelijke discussie
Getuige ook
het Sociaal accoord:
beperking
van de duur van flexibele arbeidsrelaties en bestrijding van oneigenlijk
gebruik van driehoeksconstructies.
Omvang en
kenmerken flexibele schil
De flexibele
schil van het hbo is Ongeveer 30 tegen ongeveer 25 procent landelijk.
Kleine
gespecialiseerde hogescholen (in het kunstonderwijs, groen en
lerarenopleidingen) kennen een hoog percentage tijdelijke contracten.
(kunstonderwijs specifieke regeling in de cao).
mannen iets
ondervertegenwoordigd in flexschil.
het aandeel
tijdelijke contracten neemt af met de leeftijd.
merendeel
van de tijdelijke contracten in het begin van de loopbaan
voordelen en nadelen in de praktijk
beperking
van financiële risico’s en vergroting van de organisatorische flexibiliteit.
Vanwege
fluctuaties in studenten aantallen
Tijdelijke
contracten worden benut als selectie-instrument.
Jongeren
zonder verplichtingen en zzp’ers met een baan buiten het onderwijs hebben minder
moeite met een flexibel dienstverband.
Onduidelijke
communicatie over het loopbaanperspectief en de daardoor onzekerheid over
contractverlenging leidt tot frustratie.
Tijdelijke
medewerkers willen zich bewijzen, zijn gedwongen om zich breed te oriënteren en
staan ambivalent in het zich binden aan de organisatie.
Spanningen
ontstaan wanneer fluctuaties in studentenaantallen reorganisatie en
herplaatsing van personeel met zich meebrengen. Het niet verlengen van
tijdelijke contracten is dan een voor de hand liggende.
de indruk
dat alternatieve oplossingen (behoud van tijdelijke medewerkers en herplaatsing
van vaste en tijdelijke medewerkers, overplaatsing of detachering bij andere
hogescholen) niet altijd worden overwogen.
Trends en toekomstverwachtingen
het Sociaal
Akkoord wijst op een maatschappelijke wens tot reductie van de flexibele schil
(duur flexibele contracten en reductie oneigenlijk gebruik).
. Mensen
zonder mastertitel zullen zich minder snel aanbieden voor een (tijdelijke) baan
in het onderwijs, zonder uitzicht op vast werk.
In een
krappe arbeidsmarkt zal het hbo meer vaste aanstellingen aanbieden, om
voldoende personeel te interesseren voor een baan (techniek, ict en zorg).
Kosten, baten en risicoprofiel
flexibele
contracten gaan in sommige opzichten gepaard met lagere kosten, toch zijn deze
over het algemeen duurder dan vaste contracten.
Een
belangrijk deel van de kosten zijn indirect, niet goed zichtbaar en meetbaar.
(werving, inwerken en begeleiding, belasten collegae en negatieve effecten op
de kwaliteit van het onderwijs),
In plaats
van een vaste kracht die 30 jaar in dienst is, dienen bijvoorbeeld 10
tijdelijke contracten van 3 jaar te worden aangegaan.
De
productiviteit ( ervaring) van vaste medewerkers over de gehele loopbaan (30
jaar) is hoger dan die van flexibele medewerkers.
de kwaliteit
van het onderwijs is een belangrijke
risicofactor, omdat de inkomsten afhankelijk zijn van de studieprestaties. een
ervaren en vaste kern van docenten is noodzakelijk voor een kwalitatief goede
opleiding.
Fluctuaties
in studentenaantallen is, op basis van de ontwikkelingen in de afgelopen 5
jaar, verhoudingsgewijs beperkt (ongeveer 5 procent).